Uvidom u odluke Odbora direktora EPCG-a, kao i informacije koje su javno dostupne na sajtu kompanije, očigledno je da su od dolaska novog menadžmenta u ovu državnu kompaniju, u drugoj polovini marta prošle godine, izostala ključna sponzorstva poput generalnog sponzorstva Rukometnog ili Košarkaškog saveza Crne Gore. Takođe, nema informacija ni o sponzorisanju festivala poput Lake i Bedem festa i City Groovea, koje je Elektroprivreda do sada sponzorisala.

Umjesto u sport, kulturu, festivale, obrazovanje, najjača državna kompanija se odlučila da ulaže u Crkvu Srbije i njoj bliske institucije i organizacije.

Prema Pravilniku o sponzorstvima i donacijama, osim strateških sponzorstava koja se odnose na nacionalne sportske saveze, EPCG može sponzorisati sport na klupskom nivou, aktivnosti iz oblasti obrazovanja, nevladine organizacije u cilju jačanja društva, odnosno zajednice, kulturu, ekologiju, nauku i inovacije, humanitarne aktivnosti i događaje od posebnog interesa za EPCG, poput naučnih konferencija, okruglih stolova, kongresa, seminara, sajmova i slično.

Đukanovićeva nova strategija

Iako su Pravilnikom, u dijelu programskih područja projektnih aktivnosti u sklopu kojih će EPCG razmatrati pristigle zahtjeve za dodjelu donacija, odnosno sponzorstava, na prvom mjestu kao strateška sponzorstva upravo sportski savezi na nacionalnom nivou, ovaj vid podrške je izostao, osim, ako su tačne informacije objavljene na sajtu ove kompanije, u slučaju Odbojkaškog saveza Crne Gore sa kojim je ugovor potpisan 16. marta.

Međutim, strateška sponzorstva su Odbor direktora i njegov predsjednik Milutin Đukanović, funkcioner Demokratskog fronta, očigledno vidjeli drugačije.

Nova uprava se odlučila da sponzoriše

Crkvu Srbije i njoj bliske organizacije te su im donirali najmanje 62.500 eura.

Radi poređenja, generalno sponzorstvo Rukometnog saveza, koje nije obnovljeno dolaskom novog rukovodstva u EPCG, bilo je „teško“ 80 hiljada eura.

Donacije Crkvi Srbije

Tako je EPCG, samo u ovoj godini, Crkvi Srbije već donirala novac za izgradnju skulpture Svetog Save u Goliji (5.000 eura), obnovu hrama u selu Muževice (3.000 eur), renoviranje i adaptaciju prostorija Parohijskog doma u Toploj (5.000 eura), održavanje i tekuće potrebe za Hram Sv. Dimitrija u Kolašinu (3.000 eura), ali i kupovinu zemljišta zbog ,,nastavka aktivnosti“ za izgradnju Sabornog hrama na Žabljaku (10.000 eura).

Pobjeda je već ranije pisala da je Odbor direktora EPCG u julu 2021. godine odlučio da dodijeli donaciju „za Srpsku pravoslavnu crkvu – Eparhija mileševska“ u iznosu od 10.000 eura za podršku gradnji parohijskog doma pri Crkvi Svete Petke u Pljevljima. Ugovor o donaciji potpisan je sedam dana nakon odluke, a zaveden je tek u januaru ove godine.

Možda zbog „pljevaljske linije“ – jer je direktor EPCG Nikola Rovčanin (Demokrate) stigao iz tog grada – tek još jedna vrijedna donacija završila je „u rukama“ crkve u Pljevljima: Manastiru Svete Trojice u septembru je dodijeljeno 7.000 eura za adaptaciju sistema grijanja i izradu toplotne izolacije. Ugovor je zaključen u novembru.

Nešto manje novca od EPCG, 3.000 eura, dobio je Odbor za izgradnju Hrama Svetog Vida i velikomučenika kneza Lazara – Bare Kraljske, mjesto između Berana i Andrijevice. Interesantno je da je odlukom iz oktobra prošle godine bilo opredijeljeno 2.000 eura za njih, ali je ona u novembru preinačena i odobreno je hiljadu eura više.

Vrijedan novčani poklon – 3.600 eura dobila je i Crkva Preobraženja Gospodnjeg, koja pripada Manastiru Kosijerovo, odnosno Eparhiji budimljansko-nikšićkoj. Donacija im je odobrena za nabavku „sunčanih panel ploča“, a odluka je donešena u julu 2021.

Takođe u julu, predsjednik Odbora direktora EPCG potpisao je odluku o dodjeli donacije u iznosu od 1.000 eura Srpskoj pravoslavnoj crkvi – Crkvenoj opštini grbaljskoj.

Zanimljivo je da na sajtu EPCG nema ni riječi o ovim donacijama, a jedina koja se odnosi na Crkvu Srbije je informacija o tome kako su Rovčanin, Rajko Radusinović, član Odbora direktora EPCG, Bojan Đordan, izvršni rukovodilac FC Proizvodnja i Nemanja Vuković, predsjednik SO Nikšić, u julu prošle godine posjetili Manastir Preobraženja Gospodnjeg na Somini, kako bi pustili u rad solarne panele, čiju je izgradnju, u cjelosti, finansirala EPCG.

Ova vijest na zvaničnom sajtu državne kompanije sadrži i „prigodnu“ informaciju da je „manastir izgrađen i osveštan 2001. godine“, te se apostrofira kako je EPCG spremna „da se poboljšaju uslovi u objektima tradicionalnih vjerskih zajednica“.

Zaslužne organizacije

Osim crkvi, EPCG je donirala novac i njoj bliskim organizacijama: Institut za srpsku kulturu, Klub dobrovoljnih davalaca krvi ,,Sveti Sava“ Nikšić, Matica srpska – društvo članova i prijatelja u Crnoj Gori, NVO ,,Miholjski zbor“ Pljevlja, Časopis za književnost, istoriju i kulturu ,,Glas Holmije“ iz Kolašina, Udruženje srpskih epskih pjesnika Crne Gore Radovan Bećirović Trebješki, Bratstvo pravoslavne omladine ,,Sveti Pantelejmon“ Tivat…

Posebno je zanimljivo što je EPCG pomogla i „Veteranima 63. padobranske brigade“ među kojima su i pop Mijajlo Backović, ali i pomoćnik komandanta Protivterorističke jedinice policije (PTJ) Petar Knežević, koji je bio jedan od rukovodilaca nasilne akcije policije prema građanima na Cetinju 5. septembra prošle godine, a koji je ovih dana u žiži javnosti zbog audio snimka koji ga inkriminiše da je tokom tih događaja, navodno, bio „na vezi“ sa kriminalcima iz više crnogorskih gradova.

Brze odluke

Interesantna je i dinamika održavanja sjednica Odbora direktora EPCG. Kako se vidi iz dokumenata, odnosno odluka koje je potpisivao Milutin Đukanović, nerijetko se dešavalo da se istog dana kada stigne zahtjev za donaciju iz nekog od ogranaka Crkve, zakaže i održi sjednica Odbora direktora.

Tako se dešavalo da se u periodu kraćem od mjesec održe i četiri sjednice Odbora direktora ili da se održe dvije u razmaku manjem od sedam dana. Praksa u državnim kompanijama inače je da se u „redovnom stanju“ održava jedna sjednica mjesečno. U vanrednim okolnostima, poput hitnih javnih nabavki ili po potrebi kada su u pitanju veoma važna pitanja, sjednice se održavaju i češće na inicijativu izvšnog direktora ili predsjednika Odbora.

Sudeći prema dinamici održavanja sjednica Odbora direktora EPCG, kojih je za manje od godinu, od kada je Rovčanin izabran za direktora, bilo 32, čini se da se kompanijom upravljalo sa „višeg“ nivoa.