Kao i u državama regiona, i u Crnoj Gori je izražena problematika krijumčarenja cigareta. Za krijumčarenje duvana i duvanskih proizvoda najčešće se koriste putnički vozovi i autobusi, motorna vozila, kamioni i plovila, dok se za krijumčarenje preko teritorija koje slove za veoma teško pristupačne i prohodne koriste tovarna grla.
Prepoznate su i tri rute krijumčarenja cigareta – plavom linijom (more/jezero), zelenom linijom, kao i mješovita ruta koja podrazumijeva korišćenje obje navedene rute. Kada je u pitanju mješovita ruta, u pomenutom dokumentu se navodi da se može se reći da je ona u prethodnom periodu predstavljala najznačajniju rutu krijumčarenja cigareta.Ta ruta uključivala je transport cigareta brodovima do Luke Bar da bi nakon toga iz Luke Bar cigarete ilegalno bile otpremane ka državama Evropske unije (EU).
“Analizirajući slučajeve krijumčarenja cigareta preko graničnog prelaza, zelene i plave granice, možemo konstatovati da u najvećoj mjeri krijumčarenje vrše državljani Kosova, Albanije i Crne Gore, koji svojim vozilima iste prenose po dubini teritoriji Crne Gore. Na plavoj granici preko rijeke Bojane krijumčarenje se odvija plovilima (čamcima), kojima se cigarete uglavnom u noćnim ili jutarnjim časovima transportuju iz Albanije u Crnu Goru u rejonu Fraskanjela, a zatim po unaprijed dogovorenom planu, državljani Albanije ili Crne Gore iste preuzimaju i vozilima odvoze u unutrašnjost teritorije Crne Gore”, ističe se u pomenutom izvještaju.
Navodi se i da su njzastupljeniji brendovi oduzetih duvanskih proizvoda u Crnoj Gori Merilyn, Desantis, Trokadero, Ashima, Donatela, Cosmopolitan, Prestige, Regina, Mac, Corset, King i Manchester i uglavnom su bili namijenjeni uličnoj prodaji u Crnoj Gori.
“Nije bilo zabilježenih slučajeva da se u Crnoj Gori nelegalno proizvode cigerete, kao ni slučajeva u kojima su legalno proizvedene cigarete u Crnoj Gori bile namijenjene krijumčarenju. Na graničnim prelazima Crne Gore je za period od 1. januara 2021. do 11.februara 2024. godine, oduzeto 1.586.892.433 komada cigareta, ukupne vrijednosti 205.887.947,70 eura”, kaže se u izvještaju.
Cigarete u Luku Bar dolaze upakovane u master pakete (paketi u kojima se nalazi 50 šteka cigareta) koji se nalaze uskladišteni u brodskim kontejnerima.
U izvještaju je detaljno opisano i da cigarete koje se iz brodskog kontejnera pretovare u skladište, svoj put do krajnje destinacije nastavljaju kamionima kao deklarisani tovar u redovnim tranzitnim postupcima ili pak, skrivene u tovarnom prostoru kamiona uz neku drugu legalno prijavljenu robu na carini u Luci Bar.
Krajnja destinacija ovih cigareta je uglavnom Kosovo, Albanija, Srbija, Bosna i Hercegovina, te of-šor zone.
Kako se navodi,u Crnoj Gori djeluje 11 visokorizičnih organizovanih kriminalnih grupa od kojih najveći broj ima preko 30 članova. Dominantna kriminalna aktivnost visokorizičnih OKG je krijumčarenje kokaina na međunarodnom nivou, pri čemu su ove strukture i dalje zadržale trend udruživanja sa kriminalnim grupama sa područja drugih država Zapadnog Balkana.
Preporučeno
“Bezbjednosni rizik od djelovanja visokorizičnih OKG dodatno usložnjavaju nedjelotvorni sudski postupci, što za posljedicu ima boravak na slobodi značajnog broja članova, koji su optuženi za organizaciju i direktno izvršenje teških krivičnih djela protiv života i tijela. Ova situacija u prvom redu omogućava konsolidaciju aktivnosti visokorizičnih OKG i ponovno uspostavljanje njihove kohezije, a ujedno povećava i stepen bezbjednosnog rizika, s obzirom na to da navedena lica mogu biti meta suprotstavljenih kriminalnih struktura. U posljednjem vremenskom periodu registrovano je i značajno prisustvo inostranih kriminalnih grupa na području Crne Gore i njihovo uvezivanje sa visokorangiranim OKG iz Crne Gore, što je posebno karakteristično za organizovane kriminalne grupe iz Turske, Gruzije, Rusije i drugih istočnoevropskih zemalja”, ističe se u dokumentu SOCTA 2024.