Zašto je to toliko šokantno? Pa, pobjeda AfD u Tiringiji je prvi put od pada nacističke Nejmačke da neka stranka sa krajnje desnice osvoji najviše glasova, piše dpa.
Pritom, umalo da izbornu pobjedu duplira u Saksoniji, gdje je AfD, prema preliminarnim rezultatima, ostala za malo iza konzervativne Demohrišćanske unije (CDU). Uprkos najboljem rezultatu ikada, AfD nije ni blizu parlamentarne većine, odnosno formiranju vlasti.CDU je u Tiringiji bila druga.
Sve stranke njemačkog političkog centra unaprijed su odbacile bilo kakvu saradnju sa AfD, tako da im u objema pokrajinama predstoji mnogo koalicione trgovine, uz gutanje gorkih pilula.
Inače, pokrajinski izbori u Njemačkoj su zaista važni, jer savezne države imaju široku autonomiju. Uz to, partije prema ishodu tih izbora dobijaju mjesta u Bundesratu, gornjem domu nacionalne skupštine.
Najveći gubitnici pokrajinskih su tri stranke koalicije koja vodi Njemačku – Socijaldemokratska partija (SPD) kancelara Olafa Šolca (Scholz), Zeleni i liberalna FDP. Loš rezultat od nedjelje vjerovatno će u godini do izbora za Bundestag još pogoršati odnose u vladi.
Uz to, za samo tri nedjelje idu izbori u Brandenburgu, još jednoj pokrajini na istoku Njemačke gdje je AfD od formiranja prije 11 godina snažna, a posljednjih par godina u nadiranju.
Rezultat desničara skoro da je zasijenio to da je još jedna populistička partija, ali ljevičarska, treća u obje pokrajine i da će biti nezaobilazna u formiranju vlasti bez AfD.
Savez Sara Vagenkneht (BSW) je uz to sasvim nova partija i nedjeljni izbori su joj bili prvi pravi test – mada je na evropskim izborima u junu nagovijestila snažan nastup na domaćoj sceni.
U Tiringiji, AfD je osvojila 32,8 odsto glasova, CDU 23,6, BSW 15,8, a Ljevica pokrajinskog premijera Boda Ramelova (Ramelow) 13,1, u poređenju sa 31 odsto iz prethodnih izbora.
Sara Vagenkneht (Sahra Wahgenknecht) je, inače, u januaru istupila upravo iz Ljevice i formirala BSW, koja kombinuje ljevičarsku retoriku sa antimigracionom.
Šolcova SPD je sletjela na 6,1 odsto, a Zeleni i FDP ostaju pred vratima parlamenta jer nisu bili ni blizu da preskoče izborni cenzus od pet odsto.
U Saksoniji, CDU ima 31,9, a AfD 30,6 odsto glasova. Slijede BSW sa 11,8 i SPD sa 7,3 odsto. Zeleni su se provukli u parlament sa 5,1 odsto, a Ljevica je ostala ispod cenzusa sa 4,5 odsto, mada će imati dva direktno izabrana poslanika.
Preporučeno
Partije bliže političkom centru sa AfD ne žele da sarađuju jer je vide kao previše ekstremnu i opasnu po njemačku demokratiju. Služba unutrašnje bezbjednosti je, inače, AfD u Saksoniji i Tiringiji i formalno klasifikovala kao ekstremističku organizaciju.