“U medijima se plasirala lažna vijest da je sud u Strazburu odlučio da se ne može ispitivati zakonitost postupka kojim su prikupljeni podaci sa kriptovanih aplikacija”, navodi se u saopštenju grupe advokata.
Oni su osvrnuli i na navode ministra pravde Bojana Božovića koji je sinoć, gostujući u jednoj televizijskoj emisiji kazao da su dokazi koji su pribavljeni preko kriptovanih poruka relevantan dokaz.“Lažnu vijest je dalje u gostovanju u emisiji ministar pravde dodatno plasirao objašnjavajući da se radi o sličnom postupku kao što su “Sky” postupci i da ne želi da vrši pritisak na sudove, ali da on ne može prećutati tako bitnu činjenicu. Upravo je na ovaj način izvršen pritisak”, naglašavaju u reagovanju.
Poručuju da je sud u Strazburu je 17.10.2024. godine donio odluku, a ne presudu, kojom odbacuje predstavke aplikanata, britanskih državljana, protiv Francuske, kao neprihvatljive iz razloga što nisu ispunjeni svi formalni prethodni uslovi za ispitivanje iste u meritumu.
“Tačnije jer aplikanti nisu iskoristili djelotvorno pravno sredstvo kojim se pred nadležnim organima Francuske može osporavati validnost prikupljenih dokaza”, stoji u saopštenju.
Predstavka je, prema njihovim riječima, odbačena iz razloga što nije izjavljeno pravno sredstvo kojim se osporava validnost dokaza.
“Zaključak objavljen u medijima da se valjanost dokaza u vezi sa kriptovanim aplikacijama ne može ispitivati zbog principa međusobnog povjerenja i da je to zaključak Suda u Strazburu je jednostavno neistinit. Sud u Strazburu je odbacio predstavku i nije ni razmatrao da li su podaci sa kriptovane aplikacije pravno valjani dokazi ili ne”, istakli su u reagovanju.
Pojašnjavaju da je u ovom predmetu riječ o aplikaciji “Enchro chat” koja, u pravcu argumentacije koja se tiče autentičnosti i načina prikupljanja materijala, nije uporediva sa aplikacijom “Sky ecc”.
“Podaci sa Enchro chata su, prema podacima iz same odluke Suda u Strazburu, naknadno skinuti sa servera u Francuskoj, dok su u slučaju sky ecc aplikacije podaci „hvatani“ u realnom vremenu. Radi se o potpuno drugačijim metodama i upravo zbog toga ne postoji ni jedan krivični predmet na teritoriji Ujedinjenog Kraljevstva u vezi sa “Sky ecc” aplikacijom iz prostog razloga što prema nacionalnom pravu UK nije moguće iz druge države u realnom vremenu pratiti i prisluškivati državljane UK na njenoj teritoriji”, dodali su advokati.
Napominju da je Ujedinjeno kraljevstvo odbilo da vodi krivične postupke u vezi sa “Sky ecc” aplikacijom jer ti podaci nisu pribavljeni u skladu sa nacionalnim pravom.
“Zašto to nije tema za Ministra pravde i nacionalne sudove treba svi da se zapitamo? Dalje, podaci sa “Enchro chata” su pribavljeni kroz sistem Evropskog istražnog naloga na način što je Francuska u skladu sa relevantnom EU direktivom obavijestila UK koje radnje planira da preduzme, na šta je UK pristala, sve u sklopu posebnog EIN-a”, objašnjavaju u saopštenju.
Podsjećaju da u okviru primjene EU direktive o EINu postoji princip međunarodnog povjerenja da bi bilo moguće sprovoditi zajedničke istrage.
“Međutim, ovaj princip ne spriječava lice na koje se mjera odnosi da osporava validnost dokaza pribavljenih u okviru EIN, kako se to lažno predstavilo”, ukazuju advokati.
Poručuju da su se aplikanti u predmetu Suda u Strazburu prvenstveno žalili na povredu člana 8 (pravo na privatnost) i u vezi sa tim i člana 6 (pravično suđenje) u vezi sa članom 13 (djelotvorni pravni lijek), što nisu argumenti na kojima odbrana u predmetima vezanim za “Sky ecc” u Crnoj Gori zasniva tezu o pravnoj nevaljanosti tog materijala.
“Pa je i u tom smislu napravljena namjerna zamjena teza sa ciljem da se izvrši pritisak na sudije koje ovih dana treba da donesu odluku u više predmeta ovim povodom”, kazali su advokati.
Apelovali su na sve u crnogorskom pravosuđu da relevantne odluke i presude međunarodnih sudova pribavljaju preko svojih službi nadležnih za sudsku praksu, i da zaključke donose isključivo čitanjem izvornika tih odluka.
“Takođe apelujemo na sve medije u Crnoj Gori da prestanu sa širenjem lažnih vijesti i da, želeći da vjerujemo u njihovu dorbonamjernost, informacije prije objavljivanja provjere sa nadležnim stručnim službama ukoliko je i sama tema stručna i novinar nema potrebna znanja o istoj, kako ne bi došlo do širenja lažnih vijesti”, podvukli su u saopštenju.
Kako su naglasili, podržavaju novinare u njihovoj profesiji, naročito u vezi sa ovako važnim temama, ali podsjećaju imaju odgovornost u vezi sa obavljanjem svog posla i da je za ostvarivanje vladavine prava ključan doprinos upravo i medija koji svoje izvještavanje moraju da usklade sa najvišim profesionalnim i etičkim standardima.
Ministru pravde Bojanu Božoviću su poručili da je Ustavom Crne Gore vlast podijeljena na sudsku, izvršnu i zakonodavnu.
“Napominjemo i da je sudska vlast nezavisna te da mora biti zaštićena od nezakonitih uticaja i pritisaka i da je Ministar pravde prvi pozvan da svojim primjerom to i pokaže i na taj način obezbijedi poštovanje vladavine prava”, zaključuju se saopštenju grupe advokata koje potpisuju:
Advokat Dragoljub Đukanović
Advokat Bojana Franović Kovačević
Advokat Danilo Mićović
Advokat Marko Radović
Advokat Miloš Vuksanović
Advokat Dalibor Kavarić
Advokat Zdravko Begović
Advokat Milan Kovačević
Preporučeno
Advokat Stefan Jovanović.