Portparol EU Peter Stano je podsjetio kosovske vlasti da svaki predlog o Zajednici mora da bude razmotren sa Srbijom i EU, te da bude kompatibilan sa sporazumima iz 2013. i 2015. godine.
“To takođe znači da Vlada Kosova ne može izvan dijaloga (sa Srbijom) da izradi Statut Zajednice. Vlada se ne može odreći svojih odgovornosti u okviru dijaloga niti ih delegirati opštinama sa većinskim srpskim stanovništvom”, naveo je portparol Stano u pisanoj reakciji koju je proslijedio medijima.Ova reakcija iz Brisela dolazi nakon što je premijer Kosova Albin Kurti 29. oktobra izjavio je da on, kao šef Vlade, ne može da formira Zajednicu opština sa srpskom većinom.
On je rekao da osnivanje Zajednice ne treba nametati i da Kosovo već ima asocijaciju opština, misleći na Asocijaciju opština Kosova.
Osvrćući se na Nacrt Statuta o Zajednici koji je EU predala stranama u oktobru 2023. godine, Stano je ocijenio da se radi o dokumentu koji je zasnovan na dobrim evropskim modelima i praksama, kao i na kosovskom pravnom okviru.
Ovaj nacrt, podsjetio je Stano, obje strane su u principu prihvatile na sastanku visokog nivoa koji je 26. oktobra održan u Briselu a gdje su učestvovali i njemački kancelar Olaf Šolc, francuski predsjednik Emanuel Makron i premijerka Italije Đorđa Meloni.
Označavanje evropskog Nacrta Statuta samo kao ‘non-paper’ zanemaruje poziv Savjeta Evropske unije da se postupi po toj osnovi i dodatno odlaže izglede za njegovo donošenje, upozorio je portparol Peter Stano.
“Žao nam je što godinu dana nakon što su strane načelno usvojile dokument, nije postignut napredak u njegovom uspostavljanju u skladu sa evropskim Nacrtom Statuta. U skladu sa deklarisanom posvećenošću dijalogu i punom implementacijom svih sporazuma iz dijaloga, pozivamo Kosovo da nastavi sa uspostavljanjem Zajednice bez daljeg odlaganja”, naveo je Stano.
On je poručio da se od Srbije očekuje da ispuni svoje obaveze koje proizilaze iz Sporazuma o putu normalizacije uporedo sa Kosovom.
Kosovo i Srbija su se dogovorili o osnivanju Zajednice 2013. godine, a 2015. godine postignut je i Sporazum o principima za osnivanje ove zajednice. Prošle godine su prihvatili Sporazum o normalizaciji odnosa, a jedna od njegovih tačaka zahtijeva da se srpskoj zajednici na Kosovu ponudi određeni nivo samoupravljanja, odnosno Zajednica.
Preporučeno
U oktobru 2023. godine predstavnici takozvane “velike petorke” – Evropske unije, Sjedinjenih Država, Francuske, Njemačke i Italije – predstavili su Kosovu i Srbiji Nacrt Statuta Zajednice, koji bi trebalo da riješi pitanje položaja srpske zajednice u Kosova i zaštiti njihova prava.